Bilans wodny organizmu.

Bilans wodny to różnica między przyjętą a wydaloną ilością wody z naszego organizmu w ciągu doby.

Organizm czerpie wodę z trzech podstawowych źródeł : pożywienia, napojów, spalania w organizmie poszczególnych składników pokarmowych.

W produktach spożywczych ilość wody jest różna i przeciętnie wynosi:
- w mleku 88%
- w owocach 95%
- w warzywach 75-95%
- w jajach 74%
- w mięsie 50-75%
- w chlebie 40%
- w serach żółtych 37%
- w maśle 15%
- w mące 13%

Bilans wodny dorosłego człowieka :
1. WODA POBRANA :
- w postaci napojów 1500 cm3
- z pożywieniem 1000 cm3
- ze spalania w organizmie 2800 cm3

2. WODA WYDALANA :
- w moczu 1500 cm3
- przez skórę (pot) 600 cm3
- przez płuca 550 cm3
- kał 2800 cm3

DLACZEGO BILANS WODNY MA TAKIE ZNACZENIE, A ODWODNIENIE ORGANIZMU MOŻE BYĆ ZGUBNE DLA ZDROWIA ?
Znaczna część naszej masy (nawet 70%) to woda. Kobiety mają jej nieco mniej, bo ich ciało zbudowane jest z większej ilości tkanki tłuszczowej. Nic więc dziwnego, że organizm kontroluje na bieżąco poziom płynów. O tym, jak ważne jest zachowanie równowagi między ilością wody traconej a dostarczanej, niech świadczy to, że utrata tylko 1–2 % płynów negatywnie wpływa na działanie organizmu. Właśnie dlatego bez jedzenia możemy przetrwać kilka tygodni, a bez picia zaledwie kilka dni.

Woda nie dostarcza energii, ale pełni niezwykle ważne funkcje. Wszystko, co dzieje się w organizmie, wymaga wody. To dzięki niej zachodzą reakcje chemiczne, które pozwalają zachować kondycję fizyczną i psychiczną. Woda jest niezbędna do utrzymania właściwej objętości i prawidłowego ciśnienia krwi. Przenosi do komórek składniki odżywcze i tlen. Przemieszczając się – jako główny składnik różnych płynów ustrojowych – oczyszcza ciało z ubocznych produktów przemiany materii. Decyduje też o temperaturze ciała. Gdy ta niebezpiecznie się podnosi, nadmiar ciepła usuwany jest wraz z potem. Bez wody nie ma prawidłowego trawienia, właściwej pracy jelit i przyswajania składników odżywczych. To ona nawilża gałki oczne, ułatwia przełykanie kęsów pożywienia, uczestniczy w przenoszeniu dźwięków przez ucho środkowe i poprzez stałe nawilżanie płuc umożliwia oddychanie.

W ciągu doby organizm traci ok. 2,5 litra wody. Najważniejszym regulatorem gospodarki wodnej są nerki, które nieustannie filtrują krew i produkują ok. 1,4 litra moczu na dobę. Woda ucieka z organizmu także innymi drogami: z potem – 0,5 litra, z dróg oddechowych – 0,4 litra, z kałem – ok. 0,2 litra. U zdrowego człowieka niedobór wody objawia się pragnieniem. Odczuwamy je już przy utracie 1–2% wody, której potrzebuje organizm. Strata ok. 20% wody prowadzi do śmierci. Aby zrekompensować niedobory płynu, należy dziennie wypijać co najmniej 1,5 litra wody.
Zapotrzebowanie na wodę zależy od pory roku, strefy klimatycznej, przemiany materii, rodzaju wykonywanych zajęć. Najwięcej potrzeba jej w upały i podczas wysiłku fizycznego (do 4 litrów), gdy woda intensywnie paruje przez skórę, w mrozy, bo więcej energii potrzeba do ogrzania ciała, w czasie choroby z wysoką temperaturą, biegunki, wymiotów, zaburzeń pracy nerek i w cukrzycy.

MĄDRZE DOBIERAJ PŁYNY.
Wybierając wodę, trzeba uwzględnić stan zdrowia – np. osoby z nadciśnieniem tętniczym powinny unikać wody o wysokiej zawartości sodu. Dobre są dla nich te o wyższym stężeniu magnezu. Dla kobiet w ciąży i niemowląt najlepsze są wody źródlane. Osoby cierpiące na kamicę nerkową powinny zaś unikać wody o wysokiej zawartości wapnia. Ale chorzy na osteoporozę muszą szukać wody o jak najwyższym stężeniu tego pierwiastka. Osoby, które ciężko pracują fizycznie lub w wysokich temperaturach, niedobory minerałów uzupełnią wodą bogatą w sód i potas.

DLACZEGO PICIE WODY JEST TAKIE WAŻNE ?
Większość ludzi wypija za mało wody, co jest powodem kłopotów zdrowotnych. Dochodzi wtedy do odwodnienia wewnątrzkomórkowego, które objawia się pragnieniem, suchością w ustach, rozdrażnieniem, bezsennością, zaczerwienieniem skóry, utratą apetytu, osłabieniem fizycznym, zaburzeniem koordynacji ruchów, zmniejszeniem ilości moczu. Wydalanie małych ilości moczu upośledza usuwanie produktów metabolizmu, mocznika, kreatyniny – substancji zatruwających organizm.

OBJAWY ODWODNIENIA.
Odwodnienie charakteryzują skurcze i bóle mięśni, suche, popękane usta, osłabienie, utrata elastyczności skóry i nasilający się ból głowy. Gdy zauważysz takie objawy, połóż się w chłodnym miejscu i pij wodę bogatą w sole mineralne, płyn energetyzujący lub mieszankę nawadniającą (można kupić sproszkowaną w aptece), która szybko uzupełni niedobory.

Wniosek : bilans wodny organizmu zdrowego człowieka powinien wynosić zero. W przeciwnym przypadku dochodzi do stanów przewodnienia lub odwodnienia, co w skrajnych przypadkach prowadzi do śmierci.

Jak nie przytyć w Święta ?

Jak nie przytyć w Święta ? Oto kilka porad które pomogą Ci utrzymać wagę albo i nawet schudnąć

1.Nie stosuj głodówek i nie ograniczaj drastycznie spożywanych kalorii. To nie ma sensu, bo organizm w trakcie świąt na pewno będzie chciał nadrobić zaległości i odłoży sobie część na później – w postaci tkanki tłuszczowej. Jedz 4–5 posiłków dziennie. Możesz zmniejszyć kaloryczność porcji, ale nie częstość posiłków.

2. Ogranicz ilość słodyczy. To puste kalorie, które są ci absolutnie zbędne. Zastępuj je warzywami i owocami albo miodem. Postaraj się nie jeść tylu placków i czekoladek które na pewno pojawią się na stole Wigilijnym. Wyznacz sobie wcześniej porcje i nie bierz dokładek.

3. W świątecznym menu zaplanuj, oprócz tradycyjnych, także lżejsze potrawy. Te tradycyjne możesz trochę „odchudzić” (np. zmniejszając ilość dodawanego majonezu, zastępując śmietanę jogurtem) lub też zwiększyć ich wartość odżywczą (zamiast białej mąki użyj pełnoziarnistej, zamiast białego ryżu – brązowego).

4. W trakcie przygotowywania potraw świątecznych unikaj zbyt częstego próbowania.

5. Nie rezygnuj z aktywności fizycznej. Nie tylko pomoże utrzymać szczupłą sylwetkę, ale też obniży stres związany z przygotowaniami do świąt.

6. Staraj się pamiętać, że ucztowanie to nie wszystko i na czas świąt zaplanuj także inne formy aktywności, np. wybierz się na łyżwy, zaplanuj rodzinną grę w scrabble.

7. Zachowaj codzienny rytm posiłków – jedz jak zwykle 4–5 razy. W wigilię, przed planowaną rodzinną kolacją, zjedz cztery lekkie posiłki w ciągu dnia. Natomiast w dni świąteczne, na które zaplanowany jest rodzinny obiad, zjedz lekkie pierwsze i drugie śniadanie.

8. Zanim usiądziesz do świątecznego posiłku, wybierz mniejszy talerz, dzięki temu nawet mała porcja będzie wyglądała okazale.

9. Wybieraj jedzenie, które ma dużą wartość odżywczą, tzn. sałaty, warzywa przygotowane na różne sposoby (jedz je na początku posiłku, zjesz wtedy mniej bardziej kalorycznych potraw), chude mięso, pełnoziarniste: pieczywo, ryż i makaron, grube kasze. Ogranicz liczbę potraw z gamy bomb kalorycznych – jak najmniej powinno być: tłustych zawiesistych zup i sosów (majonezowy, śmietankowy), tłustych panierowanych mięs i ryb, ciast, szczególnie tych z kremami.

10. Pamiętaj, że alkohol to również kalorie, i to te tzw. puste. Dodatkowym minusem jest to, że pijąc alkohol, często tracimy kontrolę nad tym, co nakładamy na talerz.

11. Jedz powoli, dobrze gryź. Dzięki temu zjesz mniej i dodatkowo łatwiej strawisz posiłek. Nie będziesz czuła ciężaru w żołądku !

12. Pij dużo wody. Jeżeli nie lubisz zimnej, możesz pić przegotowaną, np. z dodatkiem cytryny lub imbiru (który m.in. wspomaga układ trawienny). Woda nie tylko gasi pragnienie, ale także zapełnia żołądek (mniej zjemy) oraz pomaga usunąć z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii. Natomiast zupełnie zrezygnuj z gazowanych napojów, które dostarczają jedynie pustych kalorii, a dodatkowo pobudzają apetyt i mogą podrażniać śluzówkę żołądka.

13. Miłym akcentem będzie rozgrzewająca herbata. Zaskocz gości i przygotuj własną zimową kompozycję – do zielonej herbaty dodaj goździki, korzeń imbiru, korę cynamonu, gwiazdki anyżu. Będzie nie tylko pięknie pachniała, ale także ułatwi strawienie dużego posiłku.

14. Podczas świąt śniadanie nie musi być jednak największym posiłkiem. Jego wielkość zależy od tego, co jeszcze zamierzasz zjeść w ciągu dnia. Wybierasz się na uroczysty obiad do babci ? Zjedz w domu lekkie śniadanie, składające się np. z chrupkiego pieczywa, warzyw i chudego nabiału. W ten sposób pojawi się szansa, że twój dzienny bilans energetyczny pozostanie równy zeru."

15. Planujesz uroczyste śniadanie i wiesz, że trudno będzie ci odmówić sobie niektórych smakołyków ? Zmniejsz ilość węglowodanów (np. pieczywa).